Lợi ích của chuyển đổi số đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ

Chuyển đổi số đang trở thành xu hướng tất yếu giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng cạnh tranh. Theo một nghiên cứu, 92% DNVVN tin rằng chuyển đổi số là yếu tố sống còn đối với doanh nghiệp của họ (12 Points Business Leaders must consider about Digital Transformation in Modern Business — nem Australasia). Thực tế, DNVVN đóng vai trò quan trọng trong kinh tế (chiếm tới 70% việc làm và GDP toàn cầu) nhưng có tới 67% đang chật vật sinh tồn một phần vì chưa áp dụng công nghệ hiệu quả. Những số liệu này cho thấy chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn, mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để DNVVN thích ứng và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh hiện đại.

Dưới đây là những lợi ích chính mà chuyển đổi số mang lại cho DNVVN, kèm theo số liệu thống kê cập nhật, ví dụ thực tế và dẫn chứng từ các nghiên cứu uy tín.

Tối ưu hóa quy trình và giảm chi phí vận hành

Chuyển đổi số cho phép doanh nghiệp tự động hóa quy trình và tinh giản vận hành, từ đó giảm chi phí và sai sót do thủ công. Việc áp dụng các công cụ số (như phần mềm quản lý, giải pháp điện toán đám mây) giúp nâng cao hiệu suất và tiết kiệm nguồn lực. Nghiên cứu của Microsoft và ASME cho thấy các DNVVN có chiến lược chuyển đổi số kỳ vọng cắt giảm trung bình khoảng 22-23% chi phí vận hành nhờ ứng dụng công nghệ. Đồng thời, chuyển đổi số giúp doanh nghiệp tăng năng suất và hiệu quả quy trình: nhiều lãnh đạo cho biết đầu tư số hóa đã vượt kỳ vọng trong việc tăng năng suất nhân viên và cắt giảm chi phí hoạt động (16 Digital Transformation Statistics for 2025).

Thực tế đã có những ví dụ điển hình về tối ưu hóa quy trình nhờ chuyển đổi số. Chẳng hạn, Sunlight Paper Products – một DNVVN 43 năm tuổi tại Singapore – đã tự động hóa và chuyển phần lớn hoạt động lên nền tảng đám mây. Nhờ ứng dụng giải pháp ERP (Microsoft Dynamics) để quản lý tập trung, công ty này tinh giản được khâu vận hành, giảm tải nhân sự thủ công và kiểm soát tốt hơn chuỗi cung ứng. Kết quả là Sunlight Paper vừa tiết giảm chi phí, vừa vận hành linh hoạt hơn, tạo tiền đề cho tăng trưởng. Các doanh nghiệp áp dụng chuyển đổi số còn có thể khai thác dữ liệu hoạt động để tối ưu quy trình liên tục, từ đó loại bỏ những bước không hiệu quả, rút ngắn thời gian xử lý công việc và giảm chi phí lãng phí.

Ngoài ra, chuyển đổi số giúp DNVVN linh hoạt thích ứng với biến động thị trường, tối ưu tồn kho và sản xuất theo nhu cầu thực tế. Ví dụ, ứng dụng IoT và phân tích dữ liệu có thể theo dõi chuỗi cung ứng theo thời gian thực, tránh dư thừa hoặc thiếu hụt nguyên vật liệu. Hơn 85% tổ chức thừa nhận việc tăng cường ứng dụng công nghệ mới là động lực chính thúc đẩy chuyển đổi quy trình vận hành của họ, cho thấy tối ưu hóa hoạt động bằng công nghệ là ưu tiên hàng đầu. Tóm lại, bằng cách số hóa quy trình, DNVVN giảm được chi phí cố định, nâng cao hiệu quả vận hành, dành nguồn lực nhiều hơn cho các hoạt động tạo ra giá trị gia tăng.

Cải thiện trải nghiệm khách hàng

Một trong những lợi ích rõ rệt nhất của chuyển đổi số là nâng tầm trải nghiệm khách hàng (CX). Trong môi trường số, khách hàng ngày càng kỳ vọng dịch vụ nhanh chóng, tiện lợi và cá nhân hóa. Chuyển đổi số giúp DNVVN tương tác với khách hàng đa kênh (omnichannel) – từ cửa hàng truyền thống, website, mạng xã hội cho đến ứng dụng di động – tạo ra trải nghiệm liền mạch. Thống kê cho thấy tỷ lệ doanh nghiệp đầu tư vào mô hình đa kênh đã tăng từ 20% lên trên 80% trong vài năm gần đây, phản ánh xu hướng tập trung vào trải nghiệm tích hợp cho khách hàng. Gần một nửa số doanh nghiệp được PwC khảo sát cho biết chính nhu cầu cải thiện trải nghiệm và sự hài lòng của khách hàng là động lực hàng đầu khiến họ khởi động chuyển đổi số (Top 100 Game-Changing Digital Transformation Statistics To Help You Navigate it in 2025 | Quixy). Điều này nhấn mạnh rằng CX là trọng tâm của chiến lược số hóa.

Nhờ các công cụ số như CRM, DNVVN có thể cá nhân hóa dịch vụ dựa trên dữ liệu hành vi khách hàng – ví dụ: đề xuất sản phẩm phù hợp, chăm sóc khách hàng chủ động hơn. 35% tổ chức xác định nâng cao trải nghiệm khách hàng là mục tiêu số một trong kế hoạch chuyển đổi số của họ, chỉ sau đó mới đến các mục tiêu về hệ thống nội bộ hay hiệu suất. Trải nghiệm khách hàng tốt hơn sẽ giúp doanh nghiệp giữ chân khách hàng và tăng doanh thu dài hạn. Ngược lại, trải nghiệm kém có thể gây mất khách nghiêm trọng: 86% khách hàng sẵn sàng ngừng gắn bó với thương hiệu họ yêu thích chỉ sau một trải nghiệm tồi. Do đó, việc ứng dụng công nghệ để đáp ứng kỳ vọng khách hàng (như phản hồi nhanh qua chatbot 24/7, mua sắm trực tuyến tiện lợi, dịch vụ cá nhân hóa) sẽ nâng cao sự hài lòng và trung thành của khách hàng đối với DNVVN.

Các ví dụ thực tế cho thấy DNVVN có thể tạo ra trải nghiệm khách hàng xuất sắc nhờ chuyển đổi số. Ví dụ, một cửa hàng bán lẻ nhỏ khi triển khai bán hàng trên nền tảng thương mại điện tử và tích hợp giao hàng tận nơi đã mang lại sự tiện lợi vượt trội, từ đó thu hút nhiều khách hàng mới ngoài khu vực địa lý truyền thống. Khảo sát người tiêu dùng toàn cầu cho thấy 75% khách hàng thích mua hàng trên website có ngôn ngữ bản địa của họ, điều này gợi ý doanh nghiệp nên sử dụng công nghệ (dịch tự động, nội địa hóa nội dung) để cá nhân hóa trải nghiệm phù hợp với từng phân khúc khách hàng. Nhìn chung, chuyển đổi số giúp DNVVN thấu hiểu nhu cầu khách hàng hơn qua dữ liệu, tương tác kịp thời hơn và phục vụ khách hàng tốt hơn – tất cả đều góp phần tạo nên trải nghiệm khách hàng vượt trội so với đối thủ.

Tăng cường khả năng cạnh tranh

Chuyển đổi số được ví như “đòn bẩy” để DNVVN cạnh tranh sòng phẳng hơn trên thị trường. Nhờ công nghệ số, doanh nghiệp nhỏ có thể vươn tầm hoạt động vượt qua hạn chế về quy mô và nguồn lực, thậm chí cạnh tranh trực tiếp với các công ty lớn trong một số lĩnh vực ngách. Việc ứng dụng công nghệ giúp DNVVN hạ thấp rào cản gia nhập thị trường, thu hút nhân tài và tăng năng suất hiệu quả hơn. Thực tế, 24% lãnh đạo doanh nghiệp coi “giành lợi thế cạnh tranh” là một trong những mục tiêu chính khi triển khai chuyển đổi số, bởi họ nhận thấy ai đi nhanh hơn trong cuộc đua số hóa sẽ chiếm ưu thế. Ngược lại, các doanh nghiệp chậm chân trong công cuộc này có nguy cơ bị bỏ lại phía sau: những công ty không kịp số hóa sẽ đối mặt rủi ro cao hơn khi đối thủ trở nên linh hoạt và an toàn hơn nhờ công nghệ.

Trong thời kỳ đại dịch COVID-19, chuyển đổi số tỏ rõ vai trò quyết định đối với khả năng thích ứng và cạnh tranh. Các DNVVN nhanh chóng chuyển sang bán hàng trực tuyến, làm việc từ xa và số hóa quy trình đã trụ vững và phục hồi tốt hơn so với doanh nghiệp chỉ hoạt động truyền thống. Khảo sát của OECD cho thấy có đến 70% DNVVN trên toàn cầu đã tăng cường sử dụng công nghệ số do tác động của COVID-19 – và phần lớn sự thay đổi này sẽ được duy trì lâu dài ([PDF] SME digitalisation for more resilient economies). Tại Việt Nam, nhiều cửa hàng nhỏ đã biết tận dụng mạng xã hội để bán hàng livestream, nhờ đó vẫn giữ được doanh thu trong giai đoạn giãn cách xã hội. Những ví dụ này khẳng định rằng chuyển đổi số giúp DNVVN nâng cao năng lực cạnh tranh bằng cách thích nghi nhanh với biến động, phục vụ khách hàng tốt hơn và tối ưu chi phí so với các đối thủ chậm đổi mới.

Chuyển đổi số còn mở ra cơ hội cho DNVVN tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, vốn trước đây là lợi thế của doanh nghiệp lớn. Chẳng hạn, nền tảng MantaMESH (Brazil) kết nối DNVVN với chuỗi cung ứng quốc tế, giúp họ vượt qua rào cản thị trường truyền thống và tăng cường năng lực cạnh tranh. Nhờ các nền tảng số, doanh nghiệp nhỏ có thể tiếp cận nguồn lực, đối tác và khách hàng toàn cầu mà không cần hiện diện vật lý ở khắp nơi. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh hiện nay, khi mà sáng tạo và tốc độ quyết định vị thế thị trường. Đầu tư vào chuyển đổi số được 81% lãnh đạo doanh nghiệp nhận định là yếu tố “cần thiết hoặc rất quan trọng” để đạt thành công, minh chứng rằng số hóa đang trở thành chiến lược cạnh tranh cốt lõi. Tóm lại, chuyển đổi số chính là chìa khóa giúp DNVVN nâng tầm cạnh tranh, bắt kịp nhịp phát triển của thời đại và tạo sự khác biệt trên thị trường.

Thúc đẩy tăng trưởng và mở rộng thị trường

Nhờ chuyển đổi số, DNVVN có thể tăng tốc tăng trưởng và vươn ra những thị trường mới một cách hiệu quả hơn nhiều so với mô hình kinh doanh truyền thống. Công nghệ số mở ra các kênh doanh thu mới – từ thương mại điện tử, tiếp thị số đến dịch vụ số hóa – giúp doanh nghiệp tiếp cận lượng khách hàng rộng lớn hơn. Dự báo cho thấy thị trường chuyển đổi số toàn cầu sẽ đạt giá trị khoảng 3,29 nghìn tỷ USD vào năm 2027, đồng nghĩa với việc ngày càng nhiều doanh nghiệp (bao gồm DNVVN) đầu tư vào số hóa và mở rộng quy mô kinh doanh thông qua các giải pháp số. Một lĩnh vực cụ thể là thương mại điện tử: theo ước tính, doanh số thương mại điện tử toàn cầu sẽ tăng từ 3,3 nghìn tỷ USD hiện nay lên 5,4 nghìn tỷ USD vào năm 2026. Điều này tạo cơ hội to lớn cho DNVVN tham gia bán hàng trực tuyến để mở rộng thị phần cả trong và ngoài nước.

Thống kê cũng cho thấy số doanh nghiệp áp dụng thương mại điện tử và giao dịch số chiếm tới 75% (bao gồm cả doanh nghiệp nhỏ) – qua đó mở ra những kênh tăng trưởng mới và cơ hội tiếp cận thị trường toàn cầu cho DNVVN. Ngoài ra, 77% doanh nghiệp nhỏ tận dụng mạng xã hội để tăng nhận diện thương hiệu, chăm sóc khách hàng và thúc đẩy doanh số, trong đó 65% xem đây là kênh quảng cáo hiệu quả và 51% dựa vào mạng xã hội để phát triển kinh doanh. Những con số này cho thấy các kênh số đang trở thành “bệ phóng” giúp DNVVN vươn xa, tìm kiếm khách hàng mới và gia tăng doanh thu. Ví dụ, công ty Towcha Technology (Úc) đã tham gia một sàn giao dịch số của chính phủ, nhờ đó tăng khả năng hiện diện trước khách hàng lớn và giành được nhiều hợp đồng mới với các cơ quan nhà nước, giúp công ty mở rộng từ vài nhân viên lên 12 nhân viên chỉ trong thời gian ngắn. Trường hợp của Towcha cho thấy chuyển đổi số có thể giúp doanh nghiệp nhỏ vươn tới những phân khúc thị trường trước đây ngoài tầm với (ví dụ: khách hàng chính phủ, khách hàng quốc tế), từ đó tạo bước ngoặt về tăng trưởng doanh thu.

Bên cạnh việc mở rộng thị trường, chuyển đổi số còn giúp DNVVN phát triển các mô hình kinh doanh mới. Thông qua nền tảng số, nhiều doanh nghiệp nhỏ có thể bán sản phẩm/dịch vụ dưới dạng số (như khóa học trực tuyến, nội dung số) hoặc tham gia các sàn giao dịch toàn cầu (như Amazon, Alibaba) để tiếp cận khách hàng xuyên biên giới mà không cần mở văn phòng đại diện. Khoảng 17% doanh nghiệp cho biết chuyển đổi số giúp họ đẩy nhanh tốc độ ra mắt sản phẩm/dịch vụ mới và tạo ra dòng doanh thu mới, điều này đặc biệt hữu ích cho DNVVN muốn đa dạng hóa hoạt động. Rõ ràng, chuyển đổi số là động lực thúc đẩy tăng trưởng, cho phép DNVVN mở rộng quy mô linh hoạt, khai thác thị trường mới và nâng tầm hoạt động kinh doanh vượt ra khỏi giới hạn truyền thống.

Nâng cao bảo mật và quản lý dữ liệu

Một lợi ích quan trọng khác của chuyển đổi số là nâng cao mức độ bảo mật và khả năng quản trị dữ liệu cho doanh nghiệp. Trong kỷ nguyên số, dữ liệu được ví như tài sản chiến lược, nhưng nhiều DNVVN chưa khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên này. Khoảng 64% DNVVN thừa nhận họ gặp khó khăn trong việc sử dụng hiệu quả dữ liệu từ hệ thống hiện có, và 74% chưa tối đa hóa được giá trị từ các khoản đầu tư vào dữ liệu của công ty mình. Việc triển khai các giải pháp chuyển đổi số (như phân tích dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, hệ thống quản lý quan hệ khách hàng) giúp doanh nghiệp biến dữ liệu thô thành thông tin hữu ích, từ đó đưa ra quyết định nhanh và chính xác hơn. Ví dụ, thông qua phân tích dữ liệu khách hàng, doanh nghiệp có thể dự báo nhu cầu, điều chỉnh sản xuất kinh doanh phù hợp, tránh lãng phí nguồn lực. 56% các lãnh đạo tại Mỹ cho biết lợi tức đầu tư (ROI) từ các sáng kiến chuyển đổi số đã vượt kỳ vọng, đặc biệt trong việc cải thiện khả năng ra quyết định dựa trên dữ liệu. Như vậy, chuyển đổi số giúp DNVVN quản lý dữ liệu tốt hơn, không chỉ lưu trữ an toàn mà còn khai thác triệt để để tạo lợi thế kinh doanh.

Bên cạnh quản lý dữ liệu, chuyển đổi số còn đi đôi với củng cố an ninh mạng, bảo vệ doanh nghiệp trước các mối đe dọa số ngày càng tinh vi. Bảo mật thông tin là một ưu tiên hàng đầu trong chiến lược số hóa: khoảng 25% doanh nghiệp nêu rõ mục tiêu tăng cường an ninh mạng trong kế hoạch chuyển đổi số của họ. Điều này dễ hiểu khi mà các DNVVN đang trở thành mục tiêu tấn công ưa thích của tin tặc – 61% doanh nghiệp nhỏ đã là nạn nhân của tấn công mạng trong năm 2021, và 82% các vụ ransomware năm 2021 nhằm vào công ty dưới 1.000 nhân viên . Nhiều doanh nghiệp nhỏ còn chưa được trang bị đầy đủ về bảo mật, khiến họ dễ bị tổn thương trước các cuộc tấn công như phishing, malware. Hậu quả của việc lơ là bảo mật có thể rất nghiêm trọng: 87% doanh nghiệp nhỏ nắm giữ dữ liệu khách hàng nhạy cảm có nguy cơ bị lộ thông tin nếu xảy ra vi phạm , và 55% người tiêu dùng cho biết họ sẽ mất niềm tin, không tiếp tục giao dịch với công ty từng bị rò rỉ dữ liệu (35 Alarming Small Business Cybersecurity Statistics for 2025 | StrongDM). Do đó, chuyển đổi số thúc đẩy DNVVN đầu tư các giải pháp bảo mật hiện đại – như mã hóa dữ liệu, xác thực đa yếu tố, tường lửa thế hệ mới – để bảo vệ tài sản số và thông tin khách hàng.

Một ví dụ điển hình là việc chuyển dữ liệu và ứng dụng lên nền tảng đám mây (cloud). Các nhà cung cấp cloud lớn thường có mức đầu tư cao vào bảo mật, cung cấp sẵn các tính năng sao lưu dự phòng, phát hiện xâm nhập, vá lỗi kịp thời – những điều mà doanh nghiệp nhỏ khó tự thực hiện với hệ thống tại chỗ. Nhờ tận dụng hạ tầng cloud và dịch vụ bảo mật thuê ngoài, DNVVN đạt được mức bảo vệ tương đương doanh nghiệp lớn với chi phí hợp lý. Bên cạnh đó, chuyển đổi số còn đòi hỏi nâng cao nhận thức và kỹ năng an ninh mạng cho nhân viên, xây dựng văn hóa bảo mật trong tổ chức. Tất cả những yếu tố này góp phần giảm thiểu rủi ro rò rỉ dữ liệu, đảm bảo tuân thủ các quy định bảo mật, và quan trọng hơn là giữ vững niềm tin của khách hàng cũng như đối tác dành cho doanh nghiệp.

Kết luận

Chuyển đổi số đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ mang lại lợi ích toàn diện cho doanh nghiệp vừa và nhỏ – từ tối ưu vận hành, giảm chi phí, cho đến nâng cao trải nghiệm khách hàng, mở rộng thị trường và tăng cường bảo mật. Những số liệu và ví dụ nêu trên cho thấy DNVVN nào chủ động nắm bắt chuyển đổi số sẽ tạo được ưu thế cạnh tranh rõ rệt. Không chỉ cải thiện hiệu quả hiện tại, chuyển đổi số còn giúp doanh nghiệp xây dựng nền tảng vững chắc cho tăng trưởng dài hạn trong kỷ nguyên số. Ngược lại, doanh nghiệp chậm chuyển mình có nguy cơ bị tụt lại khi phần lớn thị trường (77% doanh nghiệp) đã khởi động hành trình số hóa. Để thành công, DNVVN cần có chiến lược chuyển đổi số phù hợp, đầu tư vào công nghệ thiết yếu và không ngừng nâng cao kỹ năng số cho đội ngũ nhân sự. Với quyết tâm và lộ trình đúng đắn, chuyển đổi số sẽ trở thành bệ phóng giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ bứt phá, vươn lên mạnh mẽ hơn trong môi trường kinh doanh số hóa ngày nay.

Nguồn tài liệu tham khảo: Các số liệu và dẫn chứng trong bài được tổng hợp từ các báo cáo và nghiên cứu uy tín như Diễn đàn Kinh tế Thế giới, OECD, Microsoft-IDC, PwC, KPMG, cùng các khảo sát chuyên sâu về chuyển đổi số cho DNVVN trên thế giới. Những nguồn này nhấn mạnh tầm quan trọng và hiệu quả thiết thực của việc ứng dụng công nghệ số đối với sự phát triển bền vững của doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Qalitek – Tư vấn Chuyển đổi số hiệu quả

Thành viên của qalitek.org

Thien Tiger